Een betegelde voortuin en rolluiken worden vaak geassocieerd met kiezers van de PVV. Wie juist GroenLinks-PvdA kiest, woont vaker in een negentiende-eeuws huis waar gevelplanten een centrale rol spelen. De Voogd benadrukt echter dat het niet om harde regels gaat. “Het is niet zo dat als mensen die op de PVV stemmen altijd in een huis wonen met tegels en rolluiken,” legt hij uit.
“Maar er zijn wel kenmerken die bij bepaalde kiezers vaak terugkomen.” Volgens hem wonen progressieve stedelingen bijvoorbeeld vaker in huizen met zonnepanelen, terwijl VVD-stemmers traditioneel terug te vinden zijn in villawijken waar klassieke elites wonen. In de Bible Belt vallen juist de best onderhouden tuinen op, waar inwoners vaker stemmen op SGP of ChristenUnie.
Onderzoek in wijken voor televisieprogramma
Voor zijn programma Aangehaakt op WNL trekt De Voogd opnieuw de wijken in. Daar onderzoekt hij niet alleen hoe woonstijlen samenhangen met politieke voorkeuren, maar ook welke thema’s daar het meest leven.
Hij legt verbanden tussen het dagelijkse straatbeeld en de onderwerpen die kiezers belangrijk vinden. Zo kan de opkomst van zonnepanelen in stedelijke gebieden niet alleen iets zeggen over duurzaamheid, maar ook over de toenemende steun voor partijen die zich nadrukkelijk profileren op het gebied van klimaatbeleid.
Belangrijkste thema’s blijven wonen en migratie
Volgens De Voogd keren bepaalde thema’s in vrijwel alle wijken telkens terug. “De grootste thema’s blijven migratie en wonen. Deze thema’s vallen vaak samen omdat migranten ook een deel van de beschikbare woningen bezetten,” aldus de onderzoeker.
De huizenmarkt staat al jaren onder druk en de schaarste maakt dit thema extra gevoelig. Voor veel VVD-stemmers speelt daarnaast de hypotheekrenteaftrek een doorslaggevende rol. Dit belastingvoordeel is vooral relevant voor huiseigenaren in het hogere segment van de woningmarkt.
Politieke verschuivingen zichtbaar in buurten
Door de jaren heen ziet De Voogd dat het politieke landschap sterk is veranderd. Volgens hem is Nederland de laatste jaren duidelijk naar rechts opgeschoven. “Je ziet dan ook dat de PVV en de BBB in de buitenwijken en dorpen sterk zijn toegenomen,” vertelt hij.
Waar de PVV voorheen voornamelijk in het zuiden stevig geworteld was, groeit de partij inmiddels in vrijwel alle delen van het land. Ook in het oosten van Nederland stappen steeds meer mensen af van traditionele partijen als CDA of D66, die daar lange tijd een vaste achterban hadden.
Regionale patronen en landelijk beeld
De Voogd benadrukt dat politieke voorkeuren vroeger vaak sterk verbonden waren met regio’s, maar dat dit patroon steeds diffuser wordt. De PVV, die ooit vrijwel uitsluitend in Limburg en Brabant dominant was, heeft inmiddels een stevige voet aan de grond in andere provincies.
De BoerBurgerBeweging profiteert vooral van de onvrede in landelijke gebieden, waar thema’s als stikstofbeleid en woningbouw een directe impact hebben. Tegelijkertijd behouden partijen als GroenLinks-PvdA hun aanhang vooral in de grote steden, waar duurzaamheid en sociale thema’s zwaarder wegen.
Woning en politiek blijven verweven
Het onderzoek van De Voogd laat zien dat er een complexe wisselwerking bestaat tussen de plek waar mensen wonen en de keuzes die zij in het stemhokje maken. Het gaat daarbij niet alleen om het type woning, maar ook om de manier waarop mensen hun leefomgeving vormgeven.
Een voortuin met tegels of juist met veel groen, zonnepanelen op het dak of een villawijk met ruime percelen: elk detail kan symbool staan voor een bredere politieke voorkeur.
Signaal voor komende verkiezingen
De verschuivingen die De Voogd in kaart brengt, geven een inkijkje in mogelijke trends bij komende verkiezingen. De groei van PVV en BBB wijst erop dat partijen die inspelen op thema’s als migratie en wonen de komende jaren waarschijnlijk een stevige positie zullen behouden.
Tegelijkertijd blijft duurzaamheid een belangrijk speerpunt voor progressieve kiezers, zichtbaar in de toename van zonnepanelen en vergroening van oude wijken. De strijd om de kiezer speelt zich daarmee niet alleen af in debatten en campagnes, maar ook zichtbaar in het straatbeeld.
