Op een zinderende dinsdagavond schitterde Merih Demiral voor Turkije tijdens het EK voetbal. De verdediger blonk uit door twee cruciale doelpunten te scoren in de achtste finale tegen Oostenrijk, wat resulteerde in een 2-1 overwinning en een plek in de kwartfinale tegen Nederland. Hoewel zijn prestaties op het veld gevierd werden, ontstond er na de wedstrijd een storm van controverse rondom zijn gedrag.
Na zijn indrukwekkende doelpunten maakte Demiral een handgebaar dat bekend staat als de wolvengroet, geassocieerd met de Grijze Wolven, een beweging die vaak als extreemrechts wordt gezien. Dit gebaar was niet toevallig; foto’s die Demiral op sociale media deelde, toonden duidelijk het gebaar met beide handen.
Omstreden gebaar
Demiral sprak na de wedstrijd met Bild over zijn prestaties en het omstreden gebaar. „Natuurlijk ben ik heel blij dat ik twee doelpunten heb gemaakt”, zei hij. „De manier waarop ik het vierde heeft iets te maken met mijn Turkse identiteit. Ik zag mensen in het stadion die ook dit gebaar maakten.” Ondanks zijn uitleg, bleef de controverse smeulen.
Grijze Wolven
De Grijze Wolven streven naar de vereniging van alle Turkstalige volkeren, een ideologie bekend als Turanisme, waarbij zij zichzelf superieur achten aan andere volkeren. Deze beweging wordt in veel landen als extreemrechts beschouwd. In Frankrijk is de beweging zelfs verboden, en ook Oostenrijk heeft een verbod op het uitbrengen van de groet. In Duitsland, waar Demiral het gebaar maakte, bestaat zo’n verbod niet, maar de reacties waren niet minder fel.
Storm van kritiek
Op social media kwam een storm van kritiek los. Veel mensenrechtenactivisten en politici, vooral van Turkse afkomst, vergeleken de groet met een nazigroet en riepen de UEFA op om Demiral uit het toernooi te verbannen. „Dit is het equivalent van een nazigroet en dus zou de UEFA Demiral uit het toernooi moeten schoppen”, klonk het onder andere.
UEFA start onderzoek
Inmiddels heeft de UEFA aangekondigd een onderzoek te starten naar Demiral’s gedrag. De Europese voetbalbond is zeer alert op ongewenste politieke uitingen tijdens het toernooi. Een recent voorbeeld is de schorsing van de Albanese speler Mirlind Daku, die na een wedstrijd tegen Kroatië fans aanmoedigde om beledigende leuzen te roepen. Als Demiral een vergelijkbare straf krijgt, mist hij de belangrijke kwartfinale tegen Nederland.
Duitse minister
De Duitse minister van Binnenlandse Zaken, Nancy Faeser, reageerde woedend op Demiral’s gebaar. „De symbolen van Turkse rechts-extremisten horen niet thuis in onze stadions. Het EK gebruiken als platform voor racisme is volstrekt onaanvaardbaar”, verklaarde ze via X.
Turkse regering reageert fel
In reactie op Faeser’s uitspraken, ontbood de Turkse regering de Duitse ambassadeur. Volgens het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken is het gebaar niet zonder meer extremistisch te noemen, en noemde de reactie van de Duitse regering „xenofoob.”
Gevolgen voor de kwartfinale
Naast Demiral’s mogelijke schorsing, heeft Turkije al te maken met de schorsing van twee andere spelers voor de wedstrijd tegen Nederland. Orkun Kökcü en Ismail Yüksek kregen beiden hun tweede gele kaart van het seizoen in de wedstrijd tegen Oostenrijk, wat betekent dat zij de kwartfinale zullen missen.
De heldenrol van Merih Demiral in de wedstrijd tegen Oostenrijk werd al snel overschaduwd door de controverse rondom zijn politieke statement. Terwijl de UEFA zich buigt over een mogelijk disciplinaire maatregel, blijft de spanning stijgen. De vraag is nu of Demiral de kwartfinale tegen Nederland zal spelen of dat zijn actie hem een dure schorsing zal kosten.