Het coronavirus lijkt opnieuw aan terrein te winnen in Europa, en ook Nederland ontkomt daar niet aan. Dit keer gaat het om een nieuwe subvariant, de zogeheten Stratus-variant, wetenschappelijk aangeduid als XFG. Hoewel de symptomen sterk lijken op die van eerdere varianten, waarschuwen gezondheidsexperts om alert te blijven. De Stratus-variant verspreidt zich snel, vooral op plekken waar veel mensen samenkomen.
Nieuwe variant
Zoals bij veel virussen blijft ook het coronavirus muteren om te overleven. Daardoor ontstaan regelmatig nieuwe subvarianten, en Stratus is daar een van. Deze behoort tot de Omikron-familie, die inmiddels uit meer dan duizend subtypen bestaat. Volgens het RIVM is er geen reden tot paniek. De ernst van de ziekte lijkt niet groter dan bij eerdere varianten.
Uit gegevens van het onderzoek Infectieradar, waaraan bijna 11.000 mensen deelnemen, blijkt dat de klachten grotendeels overeenkomen met eerdere besmettingsgolven. De meeste mensen ervaren milde symptomen, vergelijkbaar met een stevige verkoudheid. Dat is geruststellend nieuws, al verspreidt het virus zich nog steeds gemakkelijk in slecht geventileerde binnenruimtes.
Viroloog en RIVM-onderzoeker Dirk Eggink benadrukt dat er geen reden is tot grote zorgen. “De klachten die bij Stratus horen, zijn vrijwel gelijk aan de vorige varianten. Er is geen bewijs dat mensen zieker worden of dat de klachten langer aanhouden.” Toch raadt hij voorzichtigheid aan, juist omdat het virus nog altijd besmettelijk blijft.
Veelvoorkomende klachten
De Stratus-variant veroorzaakt vooral luchtwegklachten. Besmette personen melden vaak keelpijn, heesheid en een schorre stem. Ook niezen, hoesten en een loopneus komen frequent voor. Dat maakt het lastig onderscheid te maken tussen een gewone verkoudheid en corona. Volgens het RIVM duurt keelpijn bij sommige mensen iets langer, maar dat is niet ernstiger dan bij eerdere varianten.
De klachten verdwijnen meestal vanzelf binnen enkele dagen. Koorts en benauwdheid komen minder vaak voor dan in de eerste jaren van de pandemie. Toch blijft voorzichtigheid geboden, zeker bij ouderen of mensen met een kwetsbare gezondheid. Voor hen kan een besmetting nog altijd vervelende gevolgen hebben.
Omikron-variant
Stratus is een directe afstammeling van de Omikron-variant, die al geruime tijd de dominante vorm van het coronavirus is. Sinds de opkomst van Omikron hebben onderzoekers meer dan duizend subvarianten ontdekt, elk met kleine genetische verschillen. Wetenschappers stellen dat Omikron en zijn varianten doorgaans mildere klachten veroorzaken dan eerdere vormen, zoals Delta.
Een belangrijk verschil is dat besmettingen met Omikron minder vaak leiden tot langdurige klachten, ook wel bekend als long covid. Onderzoek toont aan dat het risico daarop bij Omikron ongeveer 15 tot 20 procent lager ligt dan bij Delta. Toch blijft het cruciaal om verspreiding te voorkomen. Zelfs milde klachten kunnen bijdragen aan verdere besmettingen, vooral op drukbezochte plekken zoals scholen, kantoren en evenementen.
Adviezen om besmetting te voorkomen
De adviezen om besmetting te voorkomen blijven grotendeels hetzelfde als in eerdere coronaperiodes. Vermijd drukke, slecht geventileerde ruimtes, want daar verspreidt het virus zich het makkelijkst. Regelmatig ventileren blijft een eenvoudige maar effectieve maatregel. Ramen openzetten, zowel thuis als op het werk, helpt om frisse lucht te laten circuleren.
Ook handhygiëne blijft van groot belang. Was regelmatig de handen met water en zeep, vooral na contact met oppervlakken die veel mensen aanraken, zoals winkelwagens of deurklinken. Raak het gezicht zo min mogelijk aan, met name de neus, mond en ogen.
Wie klachten krijgt, zoals keelpijn, hoesten of een loopneus, blijft het best even thuis tot het herstel inzet. Contact met kwetsbare personen kan beter worden vermeden. Bij twijfel kan een zelftest snel uitsluitsel geven. Deze tests zijn nog steeds te koop bij drogisterijen en vaak bruikbaar, ook als ze al langere tijd in huis liggen.
Wanneer medische hulp nodig is
Hoewel besmettingen met de Stratus-variant meestal mild verlopen, zijn er situaties waarin medische hulp verstandig is. Bij aanhoudende benauwdheid, hoge koorts of extreme vermoeidheid is het raadzaam contact op te nemen met de huisarts. Die kan beoordelen of verder onderzoek of behandeling nodig is.
Mensen met onderliggende aandoeningen, zoals hart- of longproblemen, moeten extra alert blijven. Artsen adviseren bovendien om voldoende rust te nemen en niet te snel weer te gaan werken. Te vroeg hervatten kan het herstel vertragen en de klachten verlengen.
Geen reden tot paniek, maar wel tot voorzichtigheid
De Stratus-variant verspreidt zich snel, maar de klachten blijven doorgaans mild. Toch blijft het belangrijk om voorzichtig te zijn, vooral om kwetsbare groepen te beschermen. Eenvoudige maatregelen zoals ventileren, afstand houden en handen wassen kunnen nog altijd veel verschil maken.
De pandemie mag grotendeels voorbij lijken, maar het coronavirus is nog niet verdwenen. De Stratus-variant herinnert eraan dat waakzaamheid nodig blijft. Wie verstandig handelt bij klachten en rekening houdt met anderen, helpt mee het virus onder controle te houden – ook nu het zich opnieuw in een nieuwe gedaante laat zien.