Steeds meer huishoudens worstelen met hoge energiekosten. De prijzen voor gas en elektriciteit stijgen en drukken zwaar op de maandelijkse uitgaven. Wat veel mensen niet weten, is dat een aanzienlijk deel van die rekening niet naar de energieleverancier gaat, maar rechtstreeks naar de overheid. Uit een recente analyse van Energievergelijk.nl blijkt dat in 2025 gemiddeld 32,8 procent van de energierekening uit belastingen bestaat. Dit betekent dat een derde van wat je betaalt, niet voor de daadwerkelijke levering van stroom en gas is, maar voor heffingen en belastingen.
Gisteren steeg de prijs per kuub gas bij sommige leveranciers boven het voormalige prijsplafond van 1,45 euro per kuub. Dit betekent dat veel huishoudens opnieuw worden geconfronteerd met hogere energiekosten. De belastingdruk op energie is niet voor iedereen hetzelfde, maar hangt af van het verbruik. Gemiddeld betaalt een huishouden met een typisch verbruik van 2479 kWh stroom en 1169 kuub gas jaarlijks 853 euro aan energiebelasting. Dit bedrag komt bovenop de kosten voor de daadwerkelijke levering van energie.
Grote verschillen per huishouden
Niet elk huishouden betaalt evenveel belasting. Wie zuinig omgaat met energie en jaarlijks 1500 kWh stroom en 400 kuub gas verbruikt, betaalt slechts 6 procent belasting, oftewel 75 euro per jaar. Dit komt mede door de vaste vermindering van de energiebelasting, die rond de 635 euro ligt. Voor grootverbruikers is de situatie echter heel anders. Huishoudens met een verbruik van 4000 kWh stroom en 1800 kuub gas per jaar betalen maar liefst 40,9 procent belasting. Dit komt neer op ongeveer 1600 euro per jaar aan energieheffingen.
Wie investeert in verduurzaming, kan de belastingdruk op energie verlagen. Huishoudens met zonnepanelen, die netto geen stroom afnemen, betalen gemiddeld 25,3 procent belasting, wat neerkomt op 482 euro per jaar. Voor mensen met een hybride warmtepomp en een verbruik van 4500 kWh stroom en 400 kuub gas, ligt de belastingdruk op 25,2 procent, oftewel 527 euro per jaar. Wie volledig van het gas af is, betaalt tussen de 16,1 en 22,6 procent belasting, wat neerkomt op een bedrag tussen de 214 en 363 euro per jaar.
Hoewel verduurzaming kan helpen om de belastingdruk te verlagen, is het niet voor iedereen een haalbare optie. Veel huishoudens kampen al met hoge energiekosten en hebben simpelweg niet de financiële ruimte om te investeren in zonnepanelen, warmtepompen of isolatie.
Energie-expert Koen Kuijper benadrukt dat de energiebelasting in feite een vorm van accijns is, bedoeld om energieverbruik te ontmoedigen en verduurzaming te stimuleren. „De energiebelasting is in feite een vorm van accijns om energieverbruik te ontmoedigen en woningen te verduurzamen.”
Huurders zitten in een extra lastige positie, omdat ze geen invloed hebben op de verduurzaming van hun woning, terwijl ze wel de energierekening betalen. „Zij hebben beperkte mogelijkheden. Bovendien blijven de investeringskosten voor een warmtepomp of isolatie voor mensen met een laag inkomen aan de hoge kant.” aldus Kuijper. Voor deze groep blijft de hoge belastingdruk op energie een groot probleem, zonder dat ze zelf iets aan de situatie kunnen veranderen.
