Ruud keek vreemd op toen hij een brief van zijn bank ontving met daarin vragen over zijn boodschappen en energie-uitgaven. De ING had berekend dat hij in elf maanden tijd €4337 had uitgegeven bij de Albert Heijn.
Dit bedrag, samen met €2530 aan betalingen aan HVC Energie BV, werd als “ongebruikelijk” bestempeld. Ruud moest uitleg geven over deze transacties, inclusief het overleggen van facturen. Als dat niet lukte, moest hij zelfs zijn belastingaangifte opsturen.
Tijdens een uitzending van Radar liet Ruud de brief zien. “We vernemen graag welke tegenprestaties aan deze transacties ten grondslag liggen,” stond er te lezen. Ruud noemde het “krankzinnig” en vroeg zich hardop af: “Wat gaat de bank met mijn gegevens doen?” Volgens de bank is de brief gebaseerd op “een verplichting vanuit de overheid.” Maar hoe ver gaat deze verplichting, en wat betekent dit voor jouw privacy?
Controle door banken
Al minstens vijftien jaar scannen Nederlandse banken transacties, zo meldt Radar. Het gaat niet om transacties die verdacht zíjn, maar om transacties die “misschien verdacht” kúnnen zijn. Volgens Simon Lelieveld, financieel adviseur en voormalig hoofd toezicht bij de Nederlandse Vereniging van Banken, is dit een fundamenteel probleem.
“In Nederland melden we ongebruikelijke transacties in plaats van verdachte. Dat is een fout en tast de privacy van mensen aan. Hierdoor worden mensen onterecht bestempeld alsof er iets aan de hand is,” zegt hij.
Mag een bank dit doen?
Sinds 2008 zijn banken wettelijk verplicht om mee te werken aan het voorkomen van witwassen en het financieren van terrorisme. Hiervoor monitoren ze alle transacties van hun klanten. Wanneer een bank een transactie ongebruikelijk vindt, mag zij vragen stellen. Wat veel mensen echter niet weten, is dat deze informatie ook wordt gedeeld met de Financial Intelligence Unit (FIU), onderdeel van het ministerie van Justitie. De FIU kan vervolgens bepalen of de politie wordt ingeschakeld.
Bekijk de beelden hier:
Wat betekent dit voor jou?
De controle van banken roept vragen op over hoe ver deze monitoring mag gaan en welke gevolgen dit heeft voor jouw privacy. Dat je bank je transacties in de gaten houdt, is misschien niet nieuw. Maar dat je je uitgaven moet verantwoorden, voelt voor veel mensen als een stap te ver.
Wat vind jij van deze ontwikkelingen? Laat het ons weten in de reacties op Facebook.