Je herinnert je vast nog de schokkende beelden van 6 mei 2002. Pim Fortuyn, neergeschoten op het Mediapark in Hilversum, roerloos op de grond. Zijn dood liet een onuitwisbare indruk achter op Nederland. De dader: Volkert van der Graaf, destijds milieuactivist, inmiddels berucht in de vaderlandse geschiedenis. Wat er sindsdien met hem gebeurde, roept nog altijd verbazing op. En zijn nieuwste uitbarsting doet daar nog een schep bovenop.

Volkert van der Graaf werd destijds veroordeeld tot 18 jaar cel voor de moord op Fortuyn. Toch kwam hij na slechts twaalf jaar al vrij, onder voorwaarden. Die voorwaarden werden met de tijd losgelaten, maar zijn gedrag bleef vragen oproepen. In een uitzending van het programma Brandpunt werd onthuld hoe hij doelbewust het systeem manipuleerde. Zo deed hij zich tegenover het UWV ‘warrig’ voor, enkel om werk te vermijden.
Hij liet weten liever arm te blijven zodat hij kosteloos rechtszaken kon aanspannen. “Als ik rijk ben en ik wil rechtszaken voeren, moet ik al mijn geld opmaken. Nu is het allemaal gratis, dat is wel top,” verklaarde hij schaamteloos.
Ook koos hij ervoor niet bij zijn gezin in Harderwijk te wonen, maar een woning te huren in Apeldoorn. Op die manier ontving hij maandelijks driehonderd euro extra aan uitkering. Een keuze waar geen haan naar kraait.
Agressie bij confrontatie
Van der Graaf lijkt niet te streven naar anonimiteit. Meerdere keren werd hij in het openbaar gesignaleerd. Zo werd hij vorig jaar herkend in de trein en gefilmd. De laatste keer dat hij in beeld kwam, liep het echter gruwelijk uit de hand. In een reportage van het kanaal Left Laser, waarin de moord op Pim Fortuyn centraal staat, werd Van der Graaf op straat aangesproken.
De verslaggever stelde hem een directe vraag: waarom moest Pim Fortuyn dood? Van der Graaf lachte slechts: “Denk je dat ik daar antwoord op ga geven?” Vervolgens probeerde hij te vluchten, maar verloor in zijn haast zijn pet. De journalist bleef kalm, pakte de pet op en vroeg of hij hem terug wilde. Dat was het moment waarop Van der Graaf doordraaide.
‘Razernij in zijn ogen’
Wat begon als een simpel gesprek, eindigde in een fysieke confrontatie. Van der Graaf sprong op zijn fiets en reed expres tegen de journalist aan. Daarbij kwam hij zelf hard ten val. In plaats van zich terug te trekken, ontstak hij in woede. Toen de verslaggever zijn pet teruggaf, reageerde Van der Graaf met agressie: hij duwde hem weg, stormde op hem af en viel zelfs de cameraman aan.
De aanval, die werd vastgelegd op beeld, roept verontwaardiging op. Van der Graaf is inmiddels volledig vrij en hoeft zich nergens meer te melden. Toch laat zijn gedrag zien dat hij verre van bereid is om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn verleden. Sterker nog: hij kiest voor confrontatie, intimidatie en geweld wanneer hem iets niet zint.
– Tekst gaat verder onder het fragment –
De video van het incident wordt inmiddels volop gedeeld. De emoties rondom de moord op Fortuyn leven nog altijd. En zolang Van der Graaf zich niet gedeisd houdt, lijkt de maatschappelijke onrust rondom zijn persoon allesbehalve voorbij.