De jaarlijkse aanslag voor de waterschapsbelasting valt weer op de mat, en dit jaar komt die aanslag extra hard aan. De belasting is namelijk fors gestegen, en afhankelijk van je woonsituatie kan de rekening honderden euro’s hoger uitvallen.
Dit komt vooral door de stijgende kosten voor waterbeheer en klimaatveranderingen. In veel regio’s zien huishoudens daardoor een aanzienlijke verhoging van de waterschapsbelasting.
Wat je uiteindelijk betaalt, hangt af van diverse factoren, zoals je woonplaats, gezinsgrootte, of je een koop- of huurwoning hebt en de WOZ-waarde van je huis. Vorig jaar al meldde RTL Z dat de belastingtarieven in veel delen van Nederland zouden stijgen.
De grootste stijging werd verwacht bij het waterschap Amstel, Gooi en Vecht, met een verhoging van maar liefst 35 procent. Deze voorspelling is inmiddels werkelijkheid geworden.
Forse stijging in specifieke regio’s
Inwoners van het gebied tussen Amsterdam en Hilversum worden hard geraakt door de belastingverhoging. Hier betalen huishoudens dit jaar gemiddeld 135 euro meer dan vorig jaar.
Dit geldt vooral voor meerpersoonshuishoudens met een eigen woning ter waarde van 400.000 euro, waarop de belastingverhoging is gebaseerd.
In totaal moeten deze huishoudens drie soorten waterschapsbelastingen betalen: de zuiveringsheffing, de watersysteemheffing ingezetenen en de watersysteemheffing gebouwd. Elk van deze belastingen dekt een specifiek aspect van het waterbeheer in Nederland.
De drie soorten belastingen
De zuiveringsheffing is een vast onderdeel van de waterschapsbelasting en wordt door elk huishouden betaald. Dit bedrag wordt berekend op basis van het aantal vervuilingseenheden, een maatstaf voor de hoeveelheid afvalwater die een huishouden produceert. Eenpersoonshuishoudens betalen voor één vervuilingseenheid, terwijl grotere huishoudens voor drie eenheden moeten betalen.
Daarnaast is er de watersysteemheffing, die twee onderdelen kent. Het eerste onderdeel, de ‘watersysteemheffing ingezetenen’, is een vast bedrag per huishouden en wordt gebruikt voor het onderhoud van dijken en gemalen. Dit zorgt ervoor dat Nederland droge voeten houdt, ondanks de constante dreiging van water.
Het tweede onderdeel van de watersysteemheffing, de ‘watersysteemheffing gebouwd’, is alleen van toepassing op woningeigenaren. Dit bedrag wordt berekend als een percentage van de WOZ-waarde van de woning. Huurders hoeven deze belasting niet te betalen.
Grote regionale verschillen in kosten
Ondanks de scherpe stijging in Amstel, Gooi en Vecht, is dit niet per se het duurste waterschap. Bij een woningwaarde van 400.000 euro blijkt Wetterskip Fryslân de hoogste kosten in rekening te brengen, gevolgd door Noorderzijlvest en Scheldestromen. Dit is echter enigszins misleidend, aangezien in deze regio’s de woningwaarden lager liggen dan elders in het land.
Voor huurders ligt de situatie anders. Omdat zij de watersysteemheffing gebouwd niet betalen, zijn ze vooral afhankelijk van de andere heffingen. Huurders in Delfland en Amstel, Gooi en Vecht betalen het meeste, met bedragen van respectievelijk 451,50 euro en 445,25 euro per jaar.
Waarom zijn de kosten zo hoog?
De stijging van de waterschapsbelasting wordt grotendeels veroorzaakt door de klimaatverandering en de oplopende kosten. Door het veranderende klimaat zijn er vaker perioden van extreme regenval, maar ook van extreme droogte.
Dit vraagt veel van de waterschappen, die moeten zorgen voor de afvoer van overtollig water bij regen en het behoud van waterreserves bij droogte. Daarnaast spelen de inflatie en stijgende prijzen een grote rol.
Waterschappen moeten steeds meer betalen voor het inkopen van goederen en diensten. Om deze kosten te dekken, worden de tarieven verhoogd. De Unie van Waterschappen noemt dit een ‘balanceeract’, waarin ze zowel de gevolgen van klimaatverandering als de stijgende kosten proberen te beheersen.
Het is duidelijk dat deze ontwikkelingen de portemonnee van veel huishoudens raken. De vraag is of deze prijsstijgingen de komende jaren door zullen zetten, of dat er verlichting komt voor huishoudens die al onder druk staan.
