De formatiegesprekken in Den Haag zijn nog nauwelijks van start gegaan, maar de politieke spanning is al voelbaar. PVV-leider Geert Wilders heeft de toon gezet met een harde boodschap aan zijn collega’s. Als zijn partij wordt uitgesloten van de formatietafel, zal de PVV volgens hem “te vuur en te zwaard” de oppositie voeren. Met die woorden maakt Wilders duidelijk dat hij niet van plan is zich buitenspel te laten zetten in de nieuwe machtsverhoudingen.

Erkenning voor verkiezingswinst centraal
Wilders benadrukt dat de PVV, als een van de grootste partijen van Nederland, recht heeft op een volwaardige rol in de formatie. Volgens hem is het onbegrijpelijk als de stem van ruim anderhalf miljoen kiezers wordt genegeerd. “Wij hebben een mandaat gekregen van het volk.
Als dat niet wordt gerespecteerd, dan zullen we dat laten merken,” verklaarde hij tegenover journalisten. De uitspraak kwam kort na gesprekken tussen verkenner Wouter Koolmees en partijleiders. Hoewel Wilders formeel is uitgenodigd, is nog onduidelijk of andere partijen bereid zijn hem als serieuze coalitiepartner te beschouwen.
Weinig animo voor samenwerking met PVV
De politieke verhoudingen in Den Haag blijven gespannen. D66, GroenLinks-PvdA en het CDA tonen weinig bereidheid om met Wilders in zee te gaan. Ook VVD-leider Dilan Yeşilgöz noemt samenwerking met de PVV “niet voor de hand liggend”.
Toch benadrukt Wilders dat uitsluiting van zijn partij politiek onverstandig is. Volgens hem heeft de kiezer gekozen voor verandering: minder migratie, lagere lasten en meer veiligheid. Wie dat negeert, ondermijnt volgens de PVV-leider het vertrouwen van de burger.
Oppositie klaar voor harde strijd
De woorden “te vuur en te zwaard” zorgden maandag voor commotie. Wilders bedoelde dat zijn partij niet zal schromen om elke vorm van centrum- of linkse coalitie scherp te bekritiseren. “Als wij niet mogen meedoen, dan zullen we in de oppositie elke dag laten zien waar het fout gaat,” waarschuwde hij. Een kabinet zonder de PVV noemde hij “een verraad aan de kiezer” en “oude politiek die doet alsof er niets veranderd is.”
Jetten pleit voor middenkabinet zonder PVV
Aan de andere kant pleit D66-leider Rob Jetten voor een middenkabinet met VVD, GroenLinks-PvdA en CDA. “We moeten stabiliteit en redelijkheid vooropstellen,” verklaarde hij. Die woorden vielen slecht bij Wilders, die meent dat de kiezer juist klaar is met “de bestuurlijke elite.” Volgens hem luisteren traditionele partijen “te veel naar Brussel” en vergeten zij de belangen van de gewone Nederlander.
Koolmees tussen twee politieke vuren
Verkenner Wouter Koolmees (D66) staat voor een lastige opgave. Zijn taak is het verkennen van mogelijke coalities, maar de standpunten liggen ver uiteen. Koolmees probeert een brug te slaan tussen centrumlinkse partijen en de rechtse stromingen, maar Wilders heeft weinig vertrouwen in zijn neutraliteit.

“Een verkenner van D66 is niet de verpersoonlijking van verandering,” sneerde hij. Toch zei Wilders bereid te zijn het gesprek “met open vizier” aan te gaan, zolang de PVV niet bij voorbaat wordt uitgesloten.
Frustratie onder PVV-aanhangers groeit
Binnen de PVV-achterban heerst frustratie over de manier waarop andere partijen omgaan met de formatie. Veel kiezers vinden dat de partij bewust buiten spel wordt gezet, ondanks haar grote verkiezingswinst. Op sociale media wordt gesproken van “oude politieke spelletjes” en een “democratische schande.”
Ook rechtse partijen als JA21 en BBB steunen Wilders in zijn eis voor eerlijke verkenningen. Caroline van der Plas stelde dat Nederland genoeg heeft van “uitgesloten meerderheden.”
VVD onder druk van twee kanten
Voor de VVD vormt de formatie een delicate balans. Yeşilgöz probeert te laveren tussen de wens van de rechterflank om met de PVV te praten en de roep om gematigd bestuur vanuit het midden.
Binnen de partij groeit de groep leden die vindt dat de VVD niet om Wilders heen kan. Tegelijk vreest de partijtop voor internationale kritiek en interne verdeeldheid. “We willen verantwoordelijkheid nemen, maar niet ten koste van onze principes,” liet een woordvoerder weten.
Linkse partijen houden de deur gesloten
Aan de linkerkant van het politieke spectrum is de boodschap helder. GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver benadrukt dat zijn partij “nooit” zal toetreden tot een kabinet dat wordt gesteund door de PVV.

“We verschillen fundamenteel over de rechtsstaat, migratie en de positie van minderheden,” aldus Klaver. Ook de SP en Partij voor de Dieren weigeren samenwerking. Toch groeit het besef dat het moeilijk wordt een stabiele coalitie te vormen zonder de PVV aan tafel.
Kiezers verdeeld over deelname PVV
Peilingen tonen aan dat een groot deel van de Nederlanders wil dat Wilders de kans krijgt te regeren, terwijl anderen vrezen voor onrust of schade aan de internationale reputatie. Politieke analisten stellen dat Wilders inspeelt op het gevoel van uitsluiting en zich positioneert als stem van de gewone burger. Daarmee weet hij zijn achterban te mobiliseren, ook als hij niet in het kabinet belandt.
Formatie blijft op scherp
De komende weken worden beslissend voor het verloop van de formatie. Koolmees zal zijn eerste verslag aan de Tweede Kamer presenteren met mogelijke coalitierichtingen. Daarna zal blijken of Nederland kiest voor samenwerking of langdurige politieke stilstand.
Wilders blijft onverzettelijk: “Wij zijn bereid verantwoordelijkheid te nemen, maar niet om aan de zijlijn te blijven staan.” Of de PVV aan tafel mag schuiven, hangt nu af van de bereidheid van andere partijen. De politieke toekomst van Nederland lijkt voorlopig allesbehalve rustig.
Is er volgens jou nog ruimte voor echte samenwerking in Den Haag, of lijkt de kloof te groot? Praat mee op onze Facebookpagina en deel je mening!










