Gezondheidsorganisaties slaan opnieuw alarm over difterie, een ernstige bacteriële infectie die zich de laatste tijd weer sneller verspreidt in Europa. Door vaccinaties was deze ziekte bijna verdwenen, maar sinds 2023 zijn er opvallend veel nieuwe besmettingen gemeld. Vooral kwetsbare groepen, zoals migranten en mensen zonder vaste woonplek, lopen groot risico. Experts benadrukken dat alertheid en vaccinatie van levensbelang blijven om verdere verspreiding te voorkomen.
Volgens cijfers van het Europese Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) zijn er sinds januari 2023 al 234 gevallen van difterie geregistreerd. Difterie kan zonder snelle medische ingreep dodelijk zijn, vooral bij jonge kinderen. De infectie veroorzaakt een dikke grijswitte laag achter in de keel, neus of op de tong. Je kunt last krijgen van hoge koorts, keelpijn en ademhalingsproblemen. In ernstige gevallen kan de keel opzwellen, wat ademhalen vrijwel onmogelijk maakt.
Waarom difterie zo gevaarlijk is
De ziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium diphtheriae. Deze bacterie tast het lichaam via de luchtwegen of de huid aan. Bij luchtwegdifterie vormt zich een taaie laag in de keel of neus die het slikken en ademen belemmert. In zware gevallen ontstaat een zwelling van de hals, beter bekend als “stierennek”. Bij een huidinfectie ontstaan pijnlijke, etterende blaasjes en wonden met rode randen. Dit komt vooral voor op plekken waar hygiëne moeilijk te handhaven is.
Aantal gevallen neemt weer toe
Difterie kwam in Europa lange tijd nauwelijks meer voor dankzij vaccinatieprogramma’s. Tussen 2009 en 2020 werden gemiddeld slechts 21 gevallen per jaar gemeld. In 2022 steeg dit plotseling naar 320 besmettingen, vooral in landen als Duitsland, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en Frankrijk. Het ECDC spreekt van een zorgwekkende trend en benadrukt het belang van blijvende vaccinatie-inspanningen.
Kwetsbare groepen extra getroffen
De meeste recente besmettingen zijn vastgesteld bij migranten die onderweg zijn naar Europa. Door slechte leefomstandigheden in opvangkampen of schuilplaatsen verspreidt de bacterie zich gemakkelijk. Ook daklozen, bewoners van noodopvang en mensen die drugs gebruiken behoren tot de risicogroepen. Hoewel het aantal meldingen daalde van 165 gevallen in 2023 naar 56 in 2024, blijft de bacterie circuleren. Dit jaar zijn er tot nu toe al 13 nieuwe gevallen.
Waarschuwing vanuit het ECDC
Bruno Ciancio, hoofd van de afdeling besmettelijke ziekten bij het ECDC, noemt de situatie zorgwekkend. “Als de ziekte onopgemerkt blijft rondgaan in kwetsbare gemeenschappen, kan het uitgroeien tot een groter probleem,” waarschuwt hij. Het ECDC benadrukt dat het bereiken van risicogroepen met vaccinaties en betrouwbare informatie nu cruciaal is.
Symptomen en besmettingsgevaar
Difterie uit zich meestal binnen twee tot vijf dagen na besmetting. Symptomen zijn onder andere een grijswitte aanslag in de keel, keelpijn, gezwollen halsklieren, koorts en moeite met slikken of ademhalen. Een huidinfectie kan leiden tot pijnlijke blaren en diepe zweren. De bacterie verspreidt zich via hoesten, niezen en direct contact, maar ook door het delen van bekers, bestek of beddengoed.
Het belang van snelle diagnose
Artsen en verpleegkundigen zien difterie tegenwoordig zelden, waardoor de herkenning van symptomen moeilijker wordt. Bij luchtwegdifterie kan tot tien procent van de patiënten overlijden zonder snelle behandeling. Daarom benadrukken experts dat medische professionals alert moeten zijn en direct moeten ingrijpen bij een vermoeden van difterie.
Vaccinatie blijft de sleutel
De beste bescherming tegen difterie blijft vaccinatie. Het ECDC pleit voor intensieve vaccinatiecampagnes, vooral binnen opvangcentra en risicogemeenschappen. Ook overheden en hulporganisaties moeten nauw samenwerken om nieuwe uitbraken te voorkomen. Door snelle herkenning, preventieve maatregelen en een hoge vaccinatiegraad kan verdere verspreiding worden gestopt.
Difterie mag dan zeldzaam zijn, maar het gevaar is nog lang niet geweken. Door waakzaam te blijven en kwetsbare groepen te beschermen, kun je voorkomen dat deze dodelijke bacterie opnieuw grip krijgt op Europa.
