Het dagelijks leven bestaat uit routines die we vaak zonder nadenken uitvoeren. Een van die handelingen is ons betaalgedrag. We letten er niet altijd op, zolang het consistent blijft. Maar stel je voor dat een ouder plotseling alleen nog maar contant begint te betalen, terwijl ze voorheen digitaal betaalden. Dit lijkt misschien geen reden tot zorg, maar zo’n verandering kan op iets diepers wijzen dan een simpele voorkeur.
Veranderingen in betaalgedrag zijn signalen
Gedragsveranderingen kunnen vaak subtiel zijn, vooral wanneer het om dagelijkse handelingen zoals financiële transacties gaat. Zo’n verschuiving in betaalgedrag kan een indicatie zijn van iets wat niet meteen zichtbaar is.
Als je deze signalen negeert, mis je mogelijk een belangrijk inzicht in een diepgaander probleem. Daarom is het cruciaal om op zulke kleine gedragsverschuivingen te letten, vooral bij oudere familieleden.
Professor Sebastiaan Engelborghs, een dementie-expert, benadrukt dat subtiele gedragsveranderingen, zoals een voorkeur voor contant geld, een signaal kunnen zijn van cognitieve problemen.
Hij legt uit dat deze veranderingen vaak niet als zorgwekkend worden herkend, maar in werkelijkheid inzicht kunnen geven in een veel groter probleem, zoals dementie.
Wat contant betalen kan betekenen
Een plotselinge voorkeur voor contant betalen kan een belangrijk signaal zijn. Het kan bijvoorbeeld duiden op cognitieve problemen, zoals het vergeten van pincodes. Dit is een vroeg symptoom van dementie dat vaak over het hoofd wordt gezien.
Dementie blijft vaak lange tijd verborgen, vooral bij mensen die in staat zijn de symptomen te verbergen. Dit gebeurt vaak onbewust, waarbij een partner helpt de tekenen van dementie te maskeren. Wanneer de partner wegvalt, wordt de ernst van de situatie soms pas duidelijk voor de familie.
Zo’n verandering in betaalgedrag mag dus niet zomaar worden genegeerd. Het kan een indicatie zijn van geheugenproblemen die wijzen op een complexer probleem dan een simpele voorkeur voor contant geld. Door dit soort signalen serieus te nemen, kun je tijdig ingrijpen en de juiste zorg of ondersteuning bieden.
Hoe kun je helpen?
Als je zulke veranderingen opmerkt, is het belangrijk om te weten hoe je kunt helpen. Jurn Verschraegen, een expert op het gebied van dementiezorg, benadrukt drie belangrijke factoren die de levenskwaliteit van mensen met dementie kunnen verbeteren: interactie met de natuur, sociale contacten en fysieke activiteit.
Hoewel dementie niet te genezen is, kunnen deze factoren een positieve invloed hebben op de kwaliteit van leven. Het gaat hierbij vooral om het behouden van een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven, ondanks de progressieve aard van de ziekte.
Het bieden van een ondersteunende omgeving, waarin de persoon zich begrepen en veilig voelt, is daarbij van groot belang. Door bijvoorbeeld regelmatige sociale interactie en beweging te stimuleren, kun je niet alleen de fysieke gezondheid ondersteunen, maar ook het mentale welzijn bevorderen.
Signaleren in een digitale wereld
In een steeds verder digitaliserende wereld, waarin digitale transacties de norm zijn geworden, worden contante betalingen vaak gezien als ouderwets. Het wordt meestal afgedaan als een persoonlijke voorkeur of gewoonte, zonder er verder bij stil te staan.
Toch kunnen deze subtiele veranderingen in gedrag een stille indicatie zijn van iets veel groters. Door aandacht te schenken aan deze signalen en te begrijpen wat ze kunnen betekenen, kun je op tijd de juiste hulp bieden aan familieleden die mogelijk met dementie kampen.
Het is niet altijd gemakkelijk om deze signalen te herkennen. Ze kunnen verscholen gaan achter dagelijkse gewoontes of verward worden met normale ouderdomsverschijnselen.
Toch kunnen ze, als ze op tijd worden opgemerkt, een waardevol hulpmiddel zijn om op tijd in te grijpen. Zo kun je de juiste ondersteuning bieden aan een geliefde die worstelt met de uitdagingen van dementie.
