De introductie van een digitaal paspoort op Schiphol heeft veelbelovende resultaten opgeleverd. Tijdens een proef dit voorjaar konden reizigers gemiddeld twee keer zo snel het vliegtuig instappen. Hoewel het nog even kan duren voordat dit systeem op grote schaal wordt ingevoerd, biedt de test veel perspectief.
Versneld door de luchthaven
Dit voorjaar reisden 1500 passagiers probleemloos via Schiphol en de luchthaven van Montreal in Canada. Dankzij een paspoortapp en gezichtsherkenning konden zij zonder oponthoud van de ingang tot hun vliegtuigstoel komen.
Deze Digital Travel Credentials (DTC) werden voor het eerst wereldwijd getest en zorgden ervoor dat reizigers bij zowel vertrek als aankomst gemiddeld de helft minder tijd kwijt waren aan luchthavencontroles dan hun medereizigers met traditionele papieren paspoorten.
Efficiëntie door digitale identificatie
Voor de proef werkten de Nederlandse en Canadese regeringen samen met de VN-luchtvaartorganisatie Icao, beide luchthavens, KLM en Air Canada. Volwassen reizigers uit Nederland, België en Canada die tussen Schiphol en Montreal vlogen, konden een digitale pas maken via een speciale app.
Thuis, maximaal drie dagen voor vertrek, moesten zij met hun mobiel de chip in hun paspoort scannen, persoonlijke gegevens invullen, een selfie maken en een korte video opnemen als bewijs van levendigheid. Ook konden ze hun vliegticket in de app toevoegen.
Na succesvolle digitale controle achter de schermen kregen gebruikers een digitaal toegangsbewijs. Op de luchthavens konden zij via speciale poortjes de paspoortcontrole passeren en bij de gate instappen door simpelweg hun gezicht te laten zien.
Ondanks deze digitale innovaties moesten reizigers hun papieren paspoort altijd bij zich hebben. Eventuele problemen, zoals een ontbrekend visum of openstaande verkeersboetes, werden al thuis duidelijk. Tijdens de proef werd slechts één foutieve digitale pas onderschept, wat volgens de onderzoekers aangeeft dat de DTC-pas ook de paspoortcontroleurs ontlast.
Technologie en privacy
De DTC-technologie verschilt aanzienlijk van andere methoden om de grens digitaal te passeren, zoals de Privium-oogscan van Schiphol of de Happy Flow-technologie, die bijvoorbeeld op de luchthaven van Aruba wordt gebruikt. Bij deze methoden moet je alsnog eenmalig je paspoort tonen. De paspoortscan en identiteitscontrole vinden nu plaats bij een digitale kiosk, wat bij drukte weinig tijdsvoordeel biedt.
De proef met de DTC-pas kende aanvankelijk enkele obstakels. Een bilaterale ingebruikname met bewindslieden uit beide landen werd vorig jaar op het laatste moment afgeblazen vanwege juridische en privacyzaken.
Hierdoor duurde de proef slechts drie maanden en werden slechts 1500 apps gedownload in plaats van de verwachte 5000. Van deze groep maakten 763 reizigers daadwerkelijk gebruik van de digitale pas. Problemen zoals een niet goed reagerende chip in papieren paspoorten en obstakels bij het maken van selfies en video’s zorgden voor kinderziekten, aldus de onderzoekers.
Toekomst van digitale paspoorten
De wereldluchtvaartorganisatie Icao streeft ernaar dat de DTC-pas uiteindelijk permanent op de telefoon van de gebruiker komt te staan, telkens ververst met de benodigde gegevens voor een nieuwe reis.
Momenteel worden de pas en gegevens na de proef verwijderd. Het doel is om de digitale pas bruikbaar te maken op alle grote internationale luchthavens volgens dezelfde standaarden als het huidige papieren paspoort.
Het Nederlandse kabinet ziet de DTC-pas als onvermijdelijk vanwege de toenemende reizigersaantallen, druk op de arbeidsmarkt en de verwachtingen van reizigers. Demissionair staatssecretarissen Eric van der Burg (Justitie en Veiligheid) en Alexandra van Huffelen (Digitalisering) benadrukten afgelopen week in de Tweede Kamer dat de DTC-pas de verwerkingstijd per reiziger aan de grens kan verkorten en de druk op personeel kan verminderen.
Problemen bij paspoortcontroles
Op topdagen kampt Schiphol al met een tekort aan paspoortcontroleurs bij de Marechaussee. Door verbouwingen is er ook geen extra ruimte voor de grenspassage. Deze zomer ligt de focus op controles van vertrekkende reizigers en overstappers.
Wat betekent dat de tekorten vooral merkbaar zijn bij aankomsten. Vorig jaar leidde dit al tot lange wachtrijen bij de paspoortcontroles, verergerd door technische problemen bij de 78 ‘no-q’-paspoortpoortjes.
De wachttijden zullen naar verwachting de komende jaren verder oplopen, aangezien de Europese Commissie de regels voor toegang tot de Unie aanscherpt, wat leidt tot langere controles.
Zowel de onderzoekers als de voormalige bewindslieden en Icao durven niet te zeggen wanneer de digipas standaard kan worden ingezet. Mogelijk worden combinaties gezocht met digitale wallets zoals die van Google of Apple, en de omstreden Europese Digitale Identiteit (EDI).
Vrijwillige deelname en toekomstperspectief
Het kabinet benadrukt dat de DTC-pas altijd vrijwillig zal zijn en dat Nederland menselijke paspoortcontrole blijft aanbieden. Volgens de staatssecretarissen is het denkbaar dat op termijn voor specifieke bestemmingen reizen zonder fysiek reisdocument mogelijk wordt voor reizigers die dit wensen. Het vervangen van het paspoort door een DTC is momenteel niet aan de orde, maar biedt op termijn wel perspectief voor snellere en efficiëntere grenspassages.
Wat vind jij van het digitaal paspoort? Laat het ons weten in de reacties op Facebook.