De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) overweegt een flinke verhoging van het statiegeld op plastic flessen. Uit vertrouwelijk onderzoek, in handen van het FD, blijkt dat een bedrag van 1 euro voor grote flessen en 50 cent voor kleine flessen de inleverbereidheid aanzienlijk vergroot.
Supermarkten en drankenfabrikanten wachten met spanning op de uiteindelijke beslissing van de inspectie, die naar verwachting binnen enkele maanden zal worden genomen. Een ILT-woordvoerder benadrukt dat zij slechts toezien op de naleving, maar desondanks kan de inspectie dwangsommen opleggen wanneer doelen niet worden gehaald.
Meer flessen ingeleverd bij hogere bedragen
Het onderzoek van Ipsos I&O, uitgevoerd in opdracht van de stichting Verpact, laat zien dat een verhoging van het statiegeld naar 1 euro per fles leidt tot een toename van 12 procentpunt in het aantal ingeleverde flessen. Dit kan volgens Verpact bijdragen aan het behalen van de wettelijke inzameldoelstelling van 90 procent, die al jaren niet wordt gehaald. Momenteel wordt 78 procent van de flessen ingeleverd, wat neerkomt op een tekort van 68 miljoen stuks per jaar.
Een aanvullende studie van PwC bevestigde dat hogere bedragen een directe impact hebben op het inzamelpercentage. Toch blijft Verpact, dat namens het bedrijfsleven verantwoordelijk is voor de inzameling, sceptisch. ‘Een verhoging van het statiegeld is voor ons echt het worstcasescenario,’ aldus een woordvoerder. De organisatie pleit liever voor een forse uitbreiding van het aantal statiegeldautomaten, bijvoorbeeld op plekken zoals het Vondelpark, om burgers te stimuleren hun flessen in te leveren.
Statiegeld moest vervuiling verminderen
Sinds de invoering van statiegeld op kleine plastic flesjes in 2021 zijn de verwachtingen rondom het systeem niet volledig waargemaakt. Hoewel het bedoeld was om vervuiling tegen te gaan en recycling te bevorderen, nemen klachten over defecte automaten en zwerfafval toe. Dit zorgt voor extra druk op Verpact om betere resultaten te boeken.
In april eiste de ILT al een verhoging van 50 cent voor alle plastic flessen, maar gaf de stichting later ruimte om onderzoek te doen naar de optimale hoogte van het statiegeld. De toezichthouder liet weten dat de onderzoeksresultaten een mogelijke verhoging niet uitsluiten. Volgens FD-journalist Noah Moeys lijkt een verhoging van het statiegeld onvermijdelijk. ‘De beslissing valt waarschijnlijk begin volgend jaar. Het wordt spannend of het bedrag 1 euro wordt of dat men kiest voor 50 cent.’
Toekomstige gevolgen voor de consument
Een verhoging van het statiegeld kan grote gevolgen hebben voor consumenten. Het stimuleert wellicht meer mensen om lege flessen in te leveren, maar zorgt ook voor hogere kosten aan de kassa. De discussie blijft daarmee beladen.
Is een hogere bijdrage aan statiegeld de beste oplossing om plastic vervuiling tegen te gaan? Laat het ons weten in de reacties op Facebook.
