Ik heb Erik leren kennen tijdens een buurtborrel, een man die op het eerste gezicht zijn zaakjes goed voor elkaar lijkt te hebben. Hij heeft een gezin met twee kinderen, woont in een ruim huis, rijdt een auto van de zaak en gaat elk jaar met het hele gezin op vakantie.
Ik vroeg hem toen, half in de grap, hoe hij het allemaal rondbreide. “Geloof het of niet,” antwoordde hij, “we houden nauwelijks iets over.” Die woorden bleven bij me hangen, want hoe kan het dat iemand met zo’n inkomen zo weinig spaargeld heeft? Het zette me aan het denken over hoe makkelijk het is om in een spiraal van uitgaven te belanden.
Erik vertelde me dat zijn gezin elke maand rond de 7.000 euro binnenkrijgt. Een bedrag waar de meeste mensen van dromen. Toch geeft hij elke cent weer uit. Een groot deel gaat op aan de hypotheek, de auto en de vaste lasten, maar daar blijft het niet bij.
“We willen onszelf en de kinderen ook wat extra’s gunnen,” zei hij. Ik herkende dat gevoel. Ook ik wil mijn gezin het liefst alles geven wat binnen mijn mogelijkheden ligt. Maar het verschil zit hem in de balans die Erik niet lijkt te hebben, en dat leek hij zelf ook te beseffen.
Met een zucht vertelde Erik over de dagelijkse keuzes die langzaam maar zeker zijn financiële speelruimte beperken. Elke keer dat hij de kinderen iets nieuws gunt of een weekendje weg boekt, voelt het goed. Maar op het eind van de maand blijft er weinig over.
“Het is zo makkelijk om te denken dat het wel goedkomt,” zei hij. Zijn woorden kwamen dichtbij, want ik ken dat geruststellende gevoel maar al te goed. Ook bij mij sluipen extra’s in het leven, zonder dat je het doorhebt. Voor je het weet, ben je aan een levensstijl gewend die je geld opslokt.
Erik begon in te zien dat zijn gezin in een vicieuze cirkel zat. Hij vertelde me dat hij vaak voor de kinderen kiest, omdat hij niet wil dat zij tekortkomen. Hij wil dat ze mee kunnen doen met hun vrienden, met dure kleding of gadgets.
En hoe meer hij gaf, hoe hoger de lat kwam te liggen. Het werd een cyclus waar hij steeds moeilijker uitkomt. Die lat omhoog houden kost niet alleen geld, maar ook energie, want het vraagt constant nieuwe keuzes.
Erik gaf toe dat hij en zijn vrouw weleens met elkaar botsen over hun uitgaven. Zij ziet de waarde van sparen in, maar ook zij kan soms moeilijk ‘nee’ zeggen tegen de kinderen. Het is een strijd die zich in veel huishoudens afspeelt, realiseerde ik me.
“Waar gaat dit heen?” vroeg ik me hardop af. Erik gaf toe dat hij bang is voor wat er zou gebeuren als er iets onverwachts gebeurt. Zonder buffer kunnen zelfs kleine tegenslagen een probleem worden. Toen hij dit uitsprak, zag ik een flikkering van bezorgdheid in zijn ogen.
Hij wist dat hun huidige manier van leven hen kwetsbaar maakt, maar hij had geen idee hoe ze eruit konden breken. Een stap terugdoen is makkelijker gezegd dan gedaan. Zeker als je je kinderen en jezelf niet wilt teleurstellen.
Ik vroeg Erik of hij plannen heeft om meer te gaan sparen, om wat zekerheid in te bouwen. Hij haalde zijn schouders op en zuchtte. “Ja, maar het is moeilijk,” zei hij. Hij wil graag sparen, maar tegelijkertijd is het verleidelijk om geld uit te geven.
Ook voor hem voelt sparen soms als iets wat de kwaliteit van hun leven zou verminderen. Toch weet hij dat het anders moet. De wetenschap dat hij iets moet veranderen, voelt als een druk die constant op de achtergrond aanwezig is. Maar die gedachte alleen maakt het niet makkelijker om de stap te zetten.
Wat me opviel, was dat Erik zichzelf niet ziet als een ‘grootverdiener’ die het makkelijk heeft. Zijn lasten voelen als een drukkend gewicht, niet als een luxe leven. Hij ervaart dezelfde financiële zorgen als iemand met een veel lager inkomen.
Het verschil zit in de grootte van de bedragen, maar de zorgen zijn vergelijkbaar. Hij wil zijn kinderen een goede toekomst geven, maar tegelijkertijd voelt hij de verantwoordelijkheid om ook voor zichzelf en zijn vrouw een buffer op te bouwen. Het is een zoektocht die veel mensen bekend voorkomt, onafhankelijk van het inkomen.
Erik’s verhaal liet me zien hoe gemakkelijk het is om verstrikt te raken in een levensstijl waar je moeilijk uitkomt. Een hoger inkomen brengt niet altijd meer rust, ontdekte ik. Sterker nog, het kan juist voor nieuwe spanningen zorgen.
Een balans vinden tussen genieten en sparen is een kunst die velen van ons moeten leren, maar die weinig mensen echt beheersen. Als ik iets van Erik’s verhaal heb geleerd, is het dat we allemaal kunnen worstelen met geld, zelfs als het ons eigenlijk voor de wind zou moeten gaan.
