Wanneer je in Nederland erft, blijkt dat de nalatenschap van de gemiddelde Nederlander zo’n 26.500 euro bedraagt. Dat is aanzienlijk lager dan het bedrag dat vaak in de statistieken naar voren komt.
Het gemiddelde erfenisbedrag ligt namelijk veel hoger, rond de 145.200 euro. Maar hoe kan dat? Om het verschil tussen deze twee cijfers te begrijpen, is het belangrijk het onderscheid te kennen tussen gemiddelde en mediaan.
Grote verschillen in nalatenschappen
Het verschil tussen het gemiddelde en de mediaan kan aanzienlijk verschillen. Dit hangt sterk af van wie je erft. Sommige mensen krijgen bij het overlijden van hun ouders miljoenen euro’s en luxe eigendommen.
Anderen daarentegen erven slechts een paar persoonlijke bezittingen, zoals een oude gitaar of een lege fles drank. Of dit eerlijk is, blijft een punt van discussie.
Volgens opiniemakers zoals Sander Schimmelpenninck vergroot dit de ongelijkheid in de samenleving. Wat wel duidelijk is, is dat de hoogte van de erfenis enorm kan variëren.
Het gemiddelde erfenisbedrag
Het gemiddelde erfenisbedrag in Nederland ligt op 145.200 euro. De ‘doorsnee’ Nederlander ontvangt echter meestal een bedrag van ongeveer 26.500 euro. Dit is het bedrag waarbij de helft van de Nederlanders minder erft, en de andere helft meer.
Het grote verschil met het gemiddelde komt door een klein aantal extreem grote erfenissen. Deze enorme erfenissen trekken het gemiddelde aanzienlijk omhoog.
Bij het bekijken van de opbouw van een erfenis komt bijna 40% van het vermogen voort uit de waarde van een eigen woning. Ongeveer 30% van de erfenis bestaat uit bank- en spaartegoeden.
De rest van het vermogen is verdeeld over aandelen (16%), ondernemingsvermogen (10%) en overige bezittingen en schulden (4%). Veel mensen laten een woning na, hoewel daar vaak nog een hypotheek op rust. Door de verplichte aflossing blijft er meestal een aanzienlijk deel van de woningwaarde over voor de erfgenamen.
Invloed van de rijkste Nederlanders
Waarom is het gemiddelde erfenisbedrag zoveel hoger dan de mediaan? Dit komt doordat de rijkste tien procent van de Nederlanders meer dan 60% van al het bezit in het land in handen heeft.
Zij ontvangen erfenissen die vaak in de miljoenen lopen. Denk aan personen als Charlene de Carvalho-Heineken, die enorme bedragen erven. Dergelijke erfenissen trekken het gemiddelde fors omhoog, waardoor het lijkt alsof iedereen in Nederland aanzienlijk meer erft dan de doorsnee Nederlander daadwerkelijk doet.
Erfbelasting in 2024
Wanneer je een erfenis ontvangt, komt de belastingdienst al snel om de hoek kijken. In 2024 geldt dat partners en kinderen minder erfbelasting betalen dan kleinkinderen en overige erfgenamen.
Het tarief wordt bepaald door de waarde van de erfenis en uw relatie tot de overledene. In de onderstaande tabel hebben we dit overzichtelijk voor u weergegeven.
| Waarde erfenis | Partner, kind (met een beperking | Kleinkinderen, verdere afstammelingen | Overige erfgenamen |
|---|---|---|---|
| € 0 - € 152.368 | 10% | 18% | 30% |
| € 152.368 en meer | 20% | 36% | 40% |
Er zijn steeds meer stemmen die pleiten voor een verhoging van de belasting op grote erfenissen, vooral op bedragen boven de miljoen euro. Deze maatregel zou kunnen bijdragen aan het verkleinen van de vermogensongelijkheid in Nederland. Het is een onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt, vooral nu de vermogens in Nederland blijven groeien.
